2022-08-31
Stal zbrojeniowa to materiał, bez którego trudno wyobrazić sobie budowę jakiegokolwiek obiektu. Jej wybór nie może zatem pozostawać kwestią przypadku. Z kolei cena jest chyba tym, co najbardziej interesuje wszystkich inwestorów. W dzisiejszym artykule postanowiliśmy przybliżyć najważniejsze informacje na temat stali zbrojeniowej.
Artykuł w skrócie:
- Stal zbrojeniowa – rodzaje, klasy i gatunki
- Stal zbrojeniowa – parametry, czyli masa i nominalna średnica
- Stal zbrojeniowa – cena za kg, cena za tonę
Stal zbrojeniowa – rodzaje
Stal zbrojeniowa to stal konstrukcyjna ogólnego przeznaczenia. W tej kategorii materiałów mamy do czynienia z prętami i ze stalą w kręgach, a także z otrzymywanymi z nich siatkami zgrzewanymi i kratownicami, które stanowią układy przestrzenne. W budownictwie stal zbrojeniowa wykorzystywana jest do zbrojenia elementów konstrukcyjnych – rozdzielczych i nośnych. Połączenie stali i betonu tworzy w tym przypadku żelbeton, który charakteryzuje się m.in.:
- odpornością na ogień,
- odpornością na obciążenia statyczne i dynamiczne, działanie korozji oraz zmiennych temperatur,
- wytrzymałością w zakresie rozciągania.
Żelbeton wykorzystywany jest do budowy m.in. fundamentów, ścian, płyt, czy też powłok.
Wśród elementów, jakie otrzymujemy ze stali zbrojeniowej, wyróżniamy z kolei pręty zbrojeniowe żebrowane, pręty gładkie, siatki zbrojeniowe zgrzewane, walcówki, drut oraz strzemiona zbrojeniowe.
Jeśli planujemy budowę domu i w rękach mamy właśnie jego projekt, najprawdopodobniej znajdziemy w nim wytyczne w zakresie tego, jaka stal zbrojeniowa będzie nam potrzebna. Rodzaje stali mają w tym przypadku kluczowe znaczenie, dlatego warto zdobyć przynajmniej podstawową wiedzę na ich temat. Klasa i gatunek stali określać nam będą również to, jaka będzie cena materiału.
Fot.: Jcomp - Freepik.com
Stal zbrojeniowa – klasa i gatunek
Klasa stali zbrojeniowej mówi o jej właściwościach mechanicznych. Gatunek stali określa z kolei jej właściwości technologiczne. Jakie rodzaje stali określają poszczególne klasy oraz gatunki?
Klasy stali zbrojeniowej
W tym przypadku klasyfikacja dotyczy pięciu kategorii, a kryterium podziału jest klasa wytrzymałościowa. Na rynku mamy w ten sposób do wyboru stal zbrojeniową klasy A-0, A-I, A-II, A-III oraz A-IIIN. Granica plastyczności stali zbrojeniowej w klasie A wynosi od 400 do 600 MPa.
Klasa A-0
Do tej kategorii zaliczamy pręty gładkie, wykorzystywane jako zbrojenie montażowe lub rozdzielcze, a także jako strzemiona lub pręty nośne w elementach drugorzędnych. Jeśli mamy do czynienia z obciążeniami wielokrotnie zmiennymi, klasa A-0 nie będzie polecanym rozwiązaniem.
Klasa A-I
W tej grupie materiałowej także mamy do czynienia z prętami gładkimi, jednak posiadającymi czerwone oznaczenie na końcach. Stal w tej klasie może być wykorzystywana jako zbrojenie nośne w przypadku obciążeń wielokrotnie zmiennych dynamicznych i sejsmicznych. Takie rozwiązanie poleca się również do zastosowania w środowisku występowania agresywnych gazów i cieczy.
Klasa A-II
W klasie A-II mamy pręty żebrowane jednoskośnie.
Klasa A-III
Do tej kategorii należą pręty żebrowane dwuskośnie, znajdujące zastosowanie w przypadku zbrojenia nośnego elementów konstrukcyjnych. Poznamy je po „wzorze” przypominającym klasyczną „jodełkę” (poprzeczne żeberka przebiegają względem dwóch podłużnych żeber pod kątem 60º).
Fot.: Sorn340 - Freepik.com
Klasa A-IIIN
Ostatnia kategoria obejmuje pręty żebrowane dwuskośnie o górnej plastyczności wynoszącej 500 MPa. Ich cechą charakterystyczną są dodatkowe nawalcowane odcinki żeber biegnące wzdłuż prętów.
Warto wiedzieć, że do konstrukcji nośnych rekomendowanym rozwiązaniem jest najczęściej stal minimum klasy A-II. Jeśli mamy do czynienia z głównymi zbrojeniami, powinniśmy sięgnąć po stal klasy A-III. Z kolei najwyższa wytrzymałość będzie miała stal w klasie A-IIIN.
Pręty w klasie A-II oraz A-III to pręty żebrowane różniące się między sobą kierunkiem i kątem nachylenia żebrowania, a także odległością pomiędzy żeberkami.
Warto pamiętać, że pręty żebrowane zdecydowanie mocniej „trzymają się” betonu, niż pręty gładkie. W tym przypadku poszczególne rodzaje prętów mogą mieć także różną średnicę, przekrój (najczęściej okrągły, choć dostępne są również pręty o przekroju czworokątnym i sześciokątnym) oraz grubość.
Poszczególne klasy stali zbrojeniowej dzielą się na gatunki.
Gatunki stali zbrojeniowej
Rodzaje stali zbrojeniowej wyszczególnione w tej klasyfikacji oznaczone są literami i cyframi (cyfry określają procentową zawartość węgla). Gatunek określa nam właściwości technologiczne materiału, a zatem właściwości fizyczne stali oraz jej składniki.
Zgodnie z normą PN-B-03264 mamy do dyspozycji stal zbrojeniową w 16 gatunkach.
Klasa stali |
Gatunek |
Rodzaj pręta |
Spajalność |
Klasa A-0 |
St0 S-b |
gładki |
spajalna |
Klasa A-I |
St3 SX-b St3 SY-b St3 S-b PB240 |
gładki gładki gładki gładki |
spajalna spajalna spajalna niespajalna |
Klasa A-II |
18G2-b 20G2Y-b St50B |
żebrowany żebrowany żebrowany |
spajalna spajalna |
Klasa A-III |
25G2S 35G2Y 34GS RB400 RB400W |
żebrowany żebrowany żebrowany żebrowany żebrowany |
niespajalna
niespajalna niespajalna spajalna |
Klasa A-IIIN |
20G2VY-b RB500 RB500W B500A B500B B500SP (EPSTAL) |
żebrowany żebrowany żebrowany żebrowany żebrowany żebrowany |
spajalna niespajalna spajalna spajalna spajalna spajalna |
Zgodnie z normą PN-EN 1992-1-1 (czyli wg Eurokodu 2) klasyfikacja stali zbrojeniowej następuje w oparciu o takie parametry, jak ciągliwość, i tak:
- klasa A to stal zbrojeniowa o niskiej ciągliwości
- klasa B to stal zbrojeniowa o średniej ciągliwości
- klasa C to stal zbrojeniowa o wysokiej ciągliwości
przy granicy plastyczności 400-600 MPa.
Obecnie w sprzedaż i produkcji używa się głównie stali AIII B500A, B500B i B500SP.
Fot.: Skynetgame - Freepik.com
Ile waży stal zbrojeniowa?
Jeśli chodzi o parametry, jakimi charakteryzuje się stal zbrojeniowa, to z pewnością istotna będzie każdorazowo jej masa. Ta uzależniona jest z kolei od średnicy nominalnej prętów.
Stal zbrojeniowa – masa, parametry, przelicznik
Aby dowiedzieć się, ile waży stal zbrojeniowa, wystarczy zajrzeć np. do tablic do projektowania konstrukcji metalowych. Masa prętów do zbrojenia betonu przedstawia się zatem następująco:
Pręty gładkie
Nominalna średnica |
Nominalna powierzchnia przekroju poprzecznego |
Masa |
mm |
mm² |
kg/m |
6 8 10 12 14 16 18 20 22 25 28 32 36 40 |
28,3 55,3 78,5 113,0 154,0 201,0 254,0 314,0 380,0 491,0 616,0 804,0 1018,0 1257,0 |
0,222 0,329 0,617 0,888 1,21 1,58 2,00 2,47 2,98 3,85 4,83 6,31 7,99 9,87 |
Źródło: Stal do zbrojenia betonu – pręty gładkie (W. Bogucki, M. Żyburtowicz: Tablice do projektowania konstrukcji metalowych, Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 2006, str. 56, tablica 1.37)
Fot.: Kasipat - Freepik.com
Pręty żebrowane
Nominalna średnica |
Nominalna powierzchnia przekroju poprzecznego |
Masa |
mm |
mm² |
kg/m |
6 8 10 12 14 16 18 20 22 25 28 32 40 |
28,3 50,3 78,3 113,0 154,0 201,0 254,0 314,0 380,0 491,0 616,0 804,0 1256,0 |
0,222 0,395 0,617 0,888 1,21 1,58 2,00 2,47 2,98 3,85 4,83 6,31 9,86 |
Źródło: Stal do zbrojenia betonu – pręty gładkie (W. Bogucki, M. Żyburtowicz: Tablice do projektowania konstrukcji metalowych, Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 2006, str. 56, tablica 1.38)
Fot.: Kasa1982 - Freepik.com
Ile kosztuje stal zbrojeniowa?
Pytanie po ile stal zbrojeniowa, należy chyba do najczęstszych wśród osób zaopatrujących się w materiały budowlane dla realizacji inwestycji, czy po prostu dla budowy domu. Jaka jest zatem aktualna cena stali? Trudno o jednoznaczną odpowiedź. Rynek w tym przypadku zmienia się bowiem dynamicznie. Jeśli chcemy wiedzieć, jaka jest cena za kg lub za tonę stali zbrojeniowej, powie nam o tym np. Indeks Cen Stali podawany przez Polską Unię Dystrybutorów Stali (ceny sprzedaży stali netto, w formie uśrednionej ceny minimalnej i maksymalnej, po jakiej dystrybutorzy dokonywali transakcji w danym tygodniu). Warto jednak wiedzieć, że cena w tym przypadku nie jest jednoznacznym wyznacznikiem, a jedynie trendem.
Stal zbrojeniowa to jedna z propozycji, jaką oczywiście posiada w swojej ofercie sklep internetowy LUBAR. To właśnie tutaj możesz sprawdzić aktualnie obowiązujące ceny (za kg, za tonę, za sztukę). Co więcej, przygotowujemy materiał „szyty na miarę” potrzeb naszych Klientów, oferując w tym zakresie m.in. cięcie oraz gięcie prętów zbrojeniowych pod wskazany wymiar w zakresie wszystkich średnic. Jeśli z kolei interesuje Cię stal zbrojeniowa dla konkretnej inwestycji, możemy przygotować bezpłatną wycenę w tym zakresie na podstawie projektu budowlanego.
Fot. otwierające: Kwangmoop - Freepik.com